Fundamenty: płyta, ława, pale: wiercone, wbijane, wkręcane ?

Przed przeczytaniem poniższego artykułu i poznaniu jakie rozwiązania jest dostępne na rynku w ramach nowych technologii w budownictwie - bardzo ważne aby poważnie podejść do poniżej uwagi - z względów bezpieczeństwa, obowiązujących przepisów oraz sztuki budowlanej.

UWAGA:

Sposób doboru posadowienia budynku określa osoba posiadające właściwe uprawnienia budowlane do projektowania w zakresie konstrukcji budowlanych na podstawie opinii, dokumentacji lub dodatkowych opracowań geologa, posiadającego właściwe uprawnienia do wykonania zawodu. Dobór posadowienia budynku przez osoby nieuprawnione jest zabroniony i w prawie budowlanym przewidziane są przepisy karne za samowolę.

Po lekturze uwagi (przepraszam za konieczność jej umieszczenia ale czasami należy napisać rzeczy oczywiste) gdzie akurat fundament to podstawa i tu sprawa musi być potraktowana na serio, dlatego też osoby posiadające właściwe uprawnienia posiadają odpowiednią wiedzę aby dobrać sposób fundamentowania do konkretnych właściwości fizycznych gruntu występujących na Państwa działce, możemy przejść do zaprezentowania 4 możliwości współczesnego fundamentowania. Oczywiście są to sposoby nie konkretni producenci dlatego też artykuł nie wyczerpie zagadnienia fundamentowania (bardzo szeroki temat) ale może da podstawę jako opcje i ceny wykonania podstaw budynku.

Płyta fundamentowa:

Żelbetowa monolityczna konstrukcja zlokalizowana poniżej warstwy przemarzania gruntu (w zależności od strefy geograficznej Polski głębokość zmarzliny gruntu wynosi 0.80m - 1,40m) jako oparcie ścian fundamentowych. O hydroizolacji i termoizolacji fundamentów wspomnę na końcu artykułu. Płyta to rozwiązanie, chyba najdroższe ale najsolidniejsze. Możliwe do posadowienia prawie w każdym terenie (tu muszę zastrzec, że w każdym oznacza płytę z palowaniem pod płytą ale przy niskiej zabudowie - wszędzie) i każdym gruncie. Jest to solidne rozwiązanie często stosowane przy wysokich wodach gruntowych, w zabudowie z garażami podziemnymi w jednej lub wieloma kondygnacjami podziemnymi. Płyta prowadzona jest po obrysie zewnętrznym budynku z odsadzką lub nie, na pełnej powierzchni przyszłej zabudowy co daje możliwość stawiania na niej ścian nośnych, ciężkich działowych i urządzeń technicznych wymagających fundamentu. Na pewno jest to najcięższe rozwiązanie i dające pewność stabilności fundamentu.

Cena: 220 - 330 zł / m2 - ladnydom.pl

Ławy fundamentowe:

To wąskie paski płyty fundamentowej prowadzone pod ścianami nośnymi lub ciężkimi działowymi, aby porównać je z płytą to można sobie wyobrazić płytę fundamentową z której wykroiliśmy niepotrzebne miejsca pod fundament jak powierzchnie podłóg pomieszczeń - w dużym uproszczeniu. Ławy fundamentowe oczywiście lane na budowie - czyli monolityczne - najczęściej żelbetowe. Nie są możliwe do zastosowania w niektórych warunkach gruntowo - wodnych ale to jak wcześniej pisałem już wiedza specjalistyczna i ważne aby wypowiedział się na ten temat, na konkretnej lokalizacji konstruktor z uprawnieniami. Ławy fundamentowe to znacznie mniejszy metraż w m2 do wykonania w stosunku do powierzchni płyty.

Cena: 130 - 160 zł / m2 - kb.pl

Pale:

To już najwęższa kategoria fundamentowania punktowego. Zamiast powierzchni budynku - płyta fundamentowa, czy obrysu ścian nośnych - ławy fundamentowe, pale to punkty w odstępach lokowane w grucie w obrysie ścian nośnych lub ciężkich ścian działowych. Pale można porównać do zapałek wbitych w ziemię w celu postawienia na nich belek poziomych na których zostaną zlokalizowane ściany. Belki mogą być żelbetowe - w technikach tradycyjnych, stalowe - przy szkieletach, drewniane - przy szkieletach drewnianych. Palowanie to znacznie mniej materiału w m3 ale też nie dochodzi tu do opierania się na gruncie jak w przypadku płyty czy ław - oczywiście nie opisuje tutaj sytuacji specjalistycznego palowania pod wysokościowce np. z palami wierconymi do poziomu skał w gruncie tylko jest to opis budownictwa niskiego - ale mają za zadanie utrzymanie w gruncie fundamentów na zasadzie tarcia. Oczywiście jest tam małe podparcie ale znacznie mniejsze niż w/w przypadkach. Palowanie może okazać się niemożliwe przy niesprzyjających właściwościach fizycznych gruntu. Jednak ta technologia bardzo przyspiesza pracę i jest coraz częściej stosowana w kraju. Pale można rozróżnić na: pale wiercone, wbijane i wkręcane.

Pale wiercone:

No wielkiej filozofii w nazwie tutaj nie ma, są to wiertła do gruntu, gdzie do wierconego otworu wlewany jest najczęściej beton z włożonym zbrojeniem. Pale wiercone mogą być prefabrykowane etc. Najczęściej spotykana technologia to duże wiertło obsługiwane przez wiertnicę, które wchodzi w grunt i wydobywa go na powierzchnię jak wiercenie studni, a w tak powstały otwór zalewa się żelbetem.

Cena: 180 - 300 zł / mb - kb.pl

Pale wbijane:

To prefabrykaty żelbetowe lub stalowe - wbijane od góry za pomocą wibracji w grunt. W czasach przed żelbetem (a to nie tak dawno jeśli mówimy o historii budownictwo 120 lat temu) wykorzystywano pale drewniane - np. do budowy małych mostów, nabrzeży etc.

Cena: 200 - 300 zł / mb - www.mgprojekt.com.pl

Pale wkręcane:

To całkiem nowa technologia przy małych palach a w zasadzie mikropalach chętnie wykorzystywanych do wykonania fundamentów ogrodzeń i lekkiego budownictwa. Całkiem prostym rozwiązaniem wydaje się przy lekkich szkieletach stalowych, drewnianych czy budownictwie modułowym. Są to krótkie pale stalowe do wkręcenia za pomocą ręcznych elektronarzędzi (no oczywiście dużej mocy) budowlanych. Pale są wkręcane w grunt i na nich może być montowany cały budynek lub jego fragmenty. Co ciekawe przy budownictwie modułowym, które może być przenoszone z miejsca w miejsce, pale mogą być wykręcone i przewiezione wraz z budynkiem (oczywiście jeśli grunt w nowej lokalizacji na to pozwoli). Przy gorszych gruntach (ale zawsze patrz: uwaga) można zwiększyć ilość pali w celu osiągnięcia większej stabilności fundamentu. Ale tak ja pisałem na początku - musi to określić osoba posiadające właściwe kwalifikacje i uprawnienia w zakresie konstrukcji budowlanych.

Cena: 100 - 200 zł / szt. - glampingshop.pl

Hydroizolacja fundamentów wymagana jest na poziomie posadzki, jeśli jednak posiadamy ściany żelbetowe przechodzące w słupki lub trzpienie nie ma możliwość przecięcia hydroizolacją żelbetu dlatego przy żelbecie izolacja jest wymagana na około fundamentu w formie wanny z hydroizolacji. Dla ław obowiązuje ta sama zasada ale jak planujemy budowę tylko z pracami murarskimi w technologii tradycyjnej możemy założyć izolację w poziomie posadzki - gdzie poziomo odetniemy wodę od budynku bez przeszkód. Oczywiście łatwo sobie tak teoretyzować bez szczegółowych danych o wysokości wody gruntowej jej agresywności etc, co może wymuszać konieczność izolowania fundamentów. Pale co do zasady nie mają możliwości ułożenia hydroizolacji w gruncie (oczywiście pomijam duże budowle odcinania wód gruntowych szczelnym palowaniem lub szczelinowaniem itp.) izolacje tą trzeba ułożyć na palach lub na konstrukcji legarów w zależności od użytego materiału, np: drewno nie może być w wodzie poniżej hydroizolacji.

Termoizolacja fundamentów głównie dotyczy ścian fundamentowych w pionie aby zminimalizować mostek termiczny w ścianie pomiędzy poziomem przemarzania gruntu a poziomem posadzki. Zasada przy płytach i ławach jest ta sama, ponieważ dotyczy ścian zewnętrznych fundamentowych. Przy palach sytuacja wygląda inaczej i dla tego budownictwo modułowe lub szkieletowe może skorzystać z tego rozwiązania, poniewaz nie posiada posadzki na gruncie a podłogę. Podłoga musi ona być izolowana termicznie jak dach (wg U przegród budowlanych WT2021) z wolną przestrzenią pod budynkiem. Taka przewiewna przestrzeń będzie wychładzać budynek ale jest to konieczne aby odciąć całość delikatnego szkieletu (w odniesieniu do technik murowanych) od gruntu, wody, drobnoustrojów czy życia biologicznego w glebie. Prześwit pod budynkiem musi dać możliwość swobodnej wymiany powietrza aby grunt pod spodem okresowo wysychał i nie powodował rozwoju grzybów niebezpiecznych dla zdrowia i życia ludzi.

Te i inne rozwiązanie, przed podjęciem decyzji należy wybrać na podstawie projektu, wiedzy z zakresu geologii, danych o grucie na żądanej lokalizacji przy współpracy z osobami posiadającymi właściwe uprawnienia budowlane.

Obraz giovanni gargiulo z Pixabay